U bent hier
216 scholen experimenteren in de strijd tegen het lerarentekort
216 scholen gaan in zogenaamde ‘proeftuinen’ experimenten doen in de strijd tegen het lerarentekort. De bedoeling is telkens om meer leerkrachten aan te trekken en te behouden. De projecten mogen de bestaande regelgeving even negeren en krijgen zo een ongekende ruimte. Een selectiecommissie koos voor 27 verschillende projecten in 127 basisscholen en 89 scholen van het secundair onderwijs. “Dit is geen alleenzaligmakende oplossing voor het lerarentekort, maar het kan wel helpen om de stellingenoorlog overstijgen”, zegt Vlaams minister Ben Weyts. “Over bepaalde ideeën wordt al decennia gediscussieerd: wij gaan nu uittesten wat werkt. En wat in de praktijk goed gaat, willen we dan uitrollen in alle scholen”.
Er worden veel voorstellen gedaan om het lerarentekort in Vlaanderen tegen te gaan, maar vaak gaat het om theoretische ideeën die nog niet getoetst zijn aan de realiteit. Vaak ontstaat er dan een discussie tussen voor- en tegenstanders, die niemand echt vooruit helpt. Sommige discussies zijn al jaren hetzelfde. Vlaams minister van Onderwijs Ben Weyts wil die stellingenoorlog overstijgen door scholen de kans te geven om nieuwe ideeën te toetsen aan de praktijk. Binnen een zogenaamde ‘proeftuin’ mogen scholen de bestaande regelgeving even negeren. Zo kan eindelijk bewezen worden welke voorgestelde oplossingen werken, en welke niet.
Dit is natuurlijk geen alleenzaligmakende wonderoplossing, maar het past wel in een bredere strijd tegen het lerarentekort die al sinds het begin van de regeerperiode gevoerd wordt. Zo kwam er ook al sneller uitzicht op een vaste benoeming, anciënniteit voor zij-instromers, meer financiële flexibiliteit voor scholen, betere aanvangsbegeleiding, de Lerarenbonus.... Er bestaat niet één zilveren kogel die het lerarentekort met één schot de wereld uithelpt, dus voeren we de strijd op vele fronten tegelijk - nu ook met deze proeftuinen”.
Weyts geeft in totaal 216 scholen de kans om te experimenteren met nieuwe ideeën die kunnen helpen in de strijd tegen het lerarentekort. Het gaat om 27 projecten in 127 basisscholen en 89 scholen van het secundair onderwijs. Er zijn scholen die flexibelere schoolteams gaan uittesten, schooluren gaan aanpassen of de opdracht van de leraren gaan beperken tot 38 uren. Andere scholen geven leerkrachten dan weer de mogelijkheid om zich meer te professionaliseren of te specialiseren in bepaalde vakken. Nog andere scholen willen de samenwerking tussen leerkrachten vergroten, zodat nog beter ingezet kan worden op kwaliteitsvol onderwijs. Er zijn ook scholen die zullen experimenteren met duobanen, waarbij mensen in de praktijk enkele uren extra of deeltijds les komen geven.
Het is de eerste keer dat scholen zoveel ruimte krijgen om te experimenteren: de eerste keer dat er zoveel personeelsregelgeving losgelaten wordt. Elk project is erop gericht om meer leerkrachten aan te trekken en te behouden voor ons onderwijs.
“We openen hiermee een nieuw front in onze strijd tegen het lerarentekort”, zegt Weyts. “We namen al verschillende initiatieven om het lerarenberoep aantrekkelijker te maken. Zo geven we nu sneller uitzicht op vaste benoeming, voorzien we anciënniteit voor zij-instromers, verbeteren we de arbeidsvoorwaarden en geven we leerkrachten meer ruimte voor hun kerntaak: lesgeven. Nu mogen scholen op projectbasis bepaalde hervormingen uittesten, zonder belemmering van het wetgevend kader”.
Overzicht scholengroepen en hun ‘proeftuin’:
|
Stad Brussel, Gemeente Anderlecht, Gemeente Sint-Jans-Molenbeek |
Andere profielen met een bachelor of masterdiploma aantrekken en zo de planlast terugdringen. Welbevinden en arbeidsvoorwaarden onder de loep nemen in samenspraak met de personeelsleden. |
|
Stad Gent |
Meer flexibele schoolorganisatie: alternatieve verdeling van de lestijden, waardoor uren vrijkomen voor professionalisering en vorming. |
|
Vlaamse gemeenschapscommissie in samenwerking met GO! scholengroep Brussel |
Ruimere mogelijkheden om een LIO-opleiding te volgen. Andere invulling van de levensbeschouwelijke vakken, zoals in de vorm van cultuurbeschouwing. Focus hier op de onderwijskwaliteit voor de leerlingen buitengewoon onderwijs. |
|
GO! Scholengroep Antwerpen |
Lestijden meer flexibel aanwenden en in meer gevallen omzetten naar ‘punten’, zodat andere professionals aangeworven kunnen worden voor bepaalde vacatures. Meer complementaire teams op basis van concrete noden. |
|
Autonoom gemeentebedrijf Stedelijk Onderwijs Antwerpen |
Introductie van een vaste werkweek van 38 uur op scholen voor alle personeelsleden. |
|
GO! Scholengroep 19 ‘Dender’ |
‘Leergemeenschappen’ met meer overleg, co-creatie en kansen tot professionalisering. |
|
Karel de Goede vzw |
Flexibelere lestijden en meer jobmobiliteit binnen de scholengroep, om zo het welbevinden van leerkrachten te verhogen. |
|
Katholiek Onderwijs Brussel Annuntiaten vzw |
Vacatures breder openstellen, ook voor minder typische profielen, die kunnen rekenen op een vormingstraject op maat. Ervaren leerkrachten treden op als mentor voor de starters en zij-instromers. Schoolorganisatie bijsturen waar nodig. |
|
Sint-Goedele Brussel vzw |
Studenten uit de lerarenopleidingen inschakelen als leerkracht. Vacante uren beschikbaar stellen aan kandidaten zonder pedagogisch bekwaamheidsbewijs. |
|
Katholiek Onderwijs Regio Halle Annuntiaten vzw |
Vormingstrajecten voor huidige leerkrachten. De ervaren leerkracht als ‘opleidingsverantwoordelijke’ voor starters en zij-instromers. Vacatures breder openstellen, ook voor alternatieve profielen. |
|
Vzw KBK |
BOOST – Begeleide Onderwijs Opleiding voor Starters: praktijkopleiding voor instromers in het werkveld, met klastitularissen als coaches. |
|
GO! Scholengroep Brussel |
Andere invulling van de 2 uur levensbeschouwelijke vak: 1 uur levensbeschouwelijk vak en 1 uur cultuur- en burgerschap. Daarnaast zouden de lestijden ook verspreid aangeboden kunnen worden over 4 verplichte schooldagen. |
|
Instituut voor Verpleegkunde Sint-Vincentius vzw |
Vermindering van het aantal contacturen op de campus en meer hybride leren. |
|
Organisatie Broeders van Liefde |
Mentorwerking waarbij een ervaren leerkracht jonge leerkrachten coacht en beter omkadert. |
|
Stad Gent |
Flexibelere schoolopdracht, ruimer dan de lestijden, op basis van de talenten en interesses van de leerkracht. Zo zou de ene leerkracht een goede mentor kunnen zijn voor starters en de andere leerkracht sterker zijn in beleidsmatige functies. Daar zouden leerkrachten vervolgens in kunnen doorgroeien. |
|
Vlaamse gemeenschapscommissie: BuSo Kasterlinden en Zaveldal |
Élk personeelslid, bijvoorbeeld ook paramedici of opvoeders, toegang geven tot de LIO-opleiding, om de leerlingen buitengewoon onderwijs meer kwaliteit en flexibiliteit te bieden. Meer autonomie in de organisatie van de school, waarbij inzet van personeel kan verschillen naargelang ervaring. Een starter kan zich bijvoorbeeld focussen op kerntaken, ervaren leerkrachten op mentoropdrachten of coördinerende opdrachten. |
|
GO! Scholengroep Antwerpen |
Op vlak van rekrutering zou het aanbod en de vraag naar Leerkrachten in Opleiding op eenzelfde tijdstip afgestemd moeten worden. Vraag en aanbod zouden ook fysiek/digitaal beter samengebracht kunnen worden, bijvoorbeeld door in de inhoudelijke omschrijvingen van gewenste en aangeboden profielen dezelfde ‘taal’ te gebruiken. |
|
Karel de Goede vzw |
Personeelsleden met een betaald verlofstelsel, die dit zelf zien zitten, inzetten bij vervangingen. Opheffen van de ondeelbaarheid van de functie van administratief medewerker en opvoeder. |
|
GO! Scholengroep Het leercollectief |
Flexibelere taakverdeling op basis van ervaring. Startende leerkrachten al in augustus te werk stellen. |
|
Autonoom gemeentebedrijf Stedelijk Onderwijs Antwerpen |
Alle personeelsleden werken 38 uur op hetzelfde moment, de 38 uren worden strikt bewaakt: na die 38 uur is het werk ook gedaan. |
|
Katholiek Onderwijs Brussel Annuntiaten vzw |
Openstellen van vacatures voor andere profielen, vormingstrajecten in samenwerking met de hogeschool en ervaren leerkrachten als opleidingsverantwoordelijken. |
|
Scholengemeenschap Vrij Onderwijs Regio Mechelen |
Praktijkgerichte opleiding voor zijinstromers en een startersplatform, waar leerkrachten ad-hoc opdrachten kunnen uitvoeren, maar met vaste aanwerving binnen het platform. |
|
VZW Berkenboomscholen |
Extra pedagogische studiedagen omtrent actuele uitdagingen voor de leerkracht, zoals digitale didactiek, ICT-ondersteuning en de nieuwe leerplannen. |
|
vzw Secundair Onderwijs Sint-Quintinus |
Overeenkomsten met werkgevers om vakmensen enkele uren extra of deeltijds (hybride) te laten lesgeven. Flexibelere loopbaan, met schoolwissels, vakwissels en co-teaching. |
|
vzw Scholengemeenschap Sint-Donaas |
Meer hybride lesgeven aanbieden, met buitenstaanders die meer (digitale) gastlessen geven. Daarnaast voorzien van een betere aanvangsbegeleiding voor ‘young professionals’, loopbaanbegeleiding voor ‘mid-career professionals’ en uitstroombegeleiding voor ‘mature professionals’. |
|
GO! Scholengroep Brussel |
Een nieuwe vorm van uurroosters, waarbij lesuren van 50 naar 40 minuten lestijd gaan maar tegelijk vaker gewerkt wordt met blokken van 2 lestijden (dus 80 minuten). Dit moet meer ademruimte geven aan leerkrachten. Daarnaast meer flexibiliteit in de schoolopdracht op jaarbasis. Er zou ook meer erkenning komen t.o.v. de eerder verworven competenties van bijvoorbeeld zijinstromers. |
|
vzw LAB |
Leerkrachten krijgen een halve dag per week de mogelijkheid om professionaliseringsactiviteiten te volgen. Externe opleiders verzorgen de diverse opleidingen. |
Contact:
Michaël Devoldere, woordvoerder Ben Weyts, 0484/14.08.19